NL Bloeit!

Mogelijkheden voor NL Bloeit...

Als we écht willen werken aan een betere wereld, dan moeten we vooral kinderen inspireren met flora en fauna. Hiervoor moeten we de natuur met wilde bloemen, bijen, vlinders en vogels naar de kinderen brengen. Het is dus van belang dat er niet alleen maar natuurgebieden ver buiten de stad liggen, waar je met  de auto naar toe moet, maar juist ook in de woonwijken. Daar waar jongeren graag spelen; schoolpleinen, parken en ander openbaar groen.

Bloemenweiden geven een betoverende bloemenrijkdom gedurende maanden en ze vormen de basis van ons land-ecosysteem. Ze zijn een van de belangrijkste bronnen van ons bestaan, maar ook die van heel veel insecten, zoals bijen, vlinders, sprinkhanen, kevers, mieren, kleine zoogdieren en vogels... Hierbij is het van groot belang de juiste inheemse soorten flora te gebruiken, aangezien deze een essentieel onderdeel van de totale biologische diversiteit zijn. 

Hieronder zijn diverse mogelijkheden beschreven voor een kleurrijker Nederland.

Openbaar groen 

Wildeplantenzaden en bloemenweidemengsels zijn vooral bedoeld voor de toepassing in het openbaar groen. Hier bieden ze een uitstekend alternatief voor het traditionele groenbeheer van gazons en heesterperken langs wegbermen, in parken en plantsoenen, verkeersknooppunten en braakliggende terreinen. Door op de ingezaaide percelen een extensief maaibeheer toe te passen, raakt de bodem verschraald waardoor ook de maaifrequentie zal afnemen. Hierdoor creëer je niet alleen een waardevolle ecologische structuur, maar ook een kostenbesparing in het beheer. Ook voor parken en tuinen bieden bloemen tal van mogelijkheden. Als bloemenweide, speelweide, bij een schooltuin, in een heemtuin, bij een natuur- en milieueducatiecentrum, maar ook bijvoorbeeld in de combinatie met verwilderingsbollen. Zie bijvoorbeeld 'Goffertpark'.

Groene schoolpleinen

Met groene schoolpleinen kunnen we samen een geweldige bijdrage leveren aan het leefklimaat in de stad. Door samen te investeren in natuurrijke schoolpleinen met meer inheemse bomen, struiken en planten kunnen we onze eigen leefomgeving nog mooier en aantrekkelijker kunnen maken. Meer informatie is te lezen op de pagina 'Groene schoolpleinen'.

  Tijdelijke natuur

In ons dynamische land staat de ontwikkeling nooit stil; er wordt continu gebouwd en gesloopt. Dit soort gebieden liggen vaak braak en kunnen sterk verruigen en verrommelen. Dit is een uitgelezen kans om hier voor enkele jaren of misschien zelfs voor tien jaar wilde bloemen te ontwikkelen. Het brengt kleur en inspiratie in de omgeving, voorkomt ergernis over een langdurig braakliggend terrein en trekt bovendien vogels en vele andere dieren aan waar ook mensen van kunnen genieten.

Zorg & groen  

Als de omgeving van ziekenhuizen en revalidatiecentra is ingericht met natuurlijk groen, herstellen patiënten beter en sneller dan wanneer de omgeving bestaat uit eentonig beton. De kostenbesparing op zorg kan geïnvesteerd worden in de aanleg en beheer van een prachtige natuurrijke omgeving, waardoor terreinbeheer en groenvoorziening geen kostenpost  meer zijn, maar juist een natuurlijk medicijn! Zie ook het voorbeeld 'Radboud duurzaam'.

Verkoeling & wateropvang in de stad 

Door de overmatige toepassing van bestrating in het  stedelijk gebied ontstaan problemen. Tussen al het beton en asfalt kan het  flink warm worden in de zomer. Bovendien kan regenwater niet meer wegtrekken in de bodem en kan het riool het  regenwater dikwijls niet meer aan. Dit alles geeft overlast en extra kosten zoals de noodzaak voor een groter rioolsysteem. Meer natuurlijk groen zorgt voor een prettiger leefklimaat. Groen heeft een verkoelend en rustgevend effect en bindt fijnstof. In de beplantingsvakken kan regenwater goed in de bodem wegzakken. Ook wadi’s (waterinfiltratie in de bodem) of groendaken kunnen veel regenwater absorberen. In deze context wordt ook gesproken over klimaatadaptatie. Zie bijvoorbeeld Lent / Nijmegen-Noord en Klimaattuin Slotermeer.

CO₂ opname & CO₂ compensatie

Belangrijke bronnen van te veel CO2 in onze lucht (broeikaseffect) zijn auto's, bedrijfswagens en vrachtwagens. Vooral in onze steden en dorpen. Hiervoor is een 'natuurlijke' oplossing, ter compensatie van ons gedrag cq. vervuiling. Bomen, struiken en groene planten zijn onze natuurlijke partners bij het absorberen van CO2 uit de lucht (atmosfeer). Bomen, struiken en groene planten hebben namelijk koolstofdioxide (CO2) voor fotosynthese nodig. Bomen en struiken nemen de CO2 op uit de lucht en zetten dit om in zuurstof. Een gemiddelde boom kan in een jaar ongeveer 20 kg CO2-uitstoot opnemen (compenseren) in haar biomassa. Een volwassen boom heeft na 50 jaar tijd zo’n ton CO2 uit de lucht gehaald. Of, op kleinere tijdschaal: laat 50 bomen een jaar groeien en ze nemen samen één ton CO2 op. Zie ook 'Nijmeegsche dynastieën'.

Klimaatverandering en klimaatadaptatie

Klimaatadaptatie is het proces waarbij de samenleving zich aanpast aan het actuele of verwachte klimaat en de effecten daarvan, om de schade die gepaard kan gaan met klimaatverandering te beperken en de kansen die de klimaatverandering biedt te benutten. Dat het klimaat aan het veranderen is valt niet te ontkennen. De wilde, autochtone bomen en struiken hebben 'de intelligentie' om zich aan te passen, met name vanwege de genetische eigenschappen. Bert Maes heeft hierover een kort verhaal geschreven in het vakblad Oase: klimaatverandering en beplantingskeuze bomen en struiken (PDF).

Klimaatadaptatie speelt op verschillende schaalniveaus, dus ook op het niveau van wijken en straten. Het is van belang bewoners bewust te maken van de consequenties van klimaatverandering voor henzelf en voor hun omgeving. Veel belangrijker is om hen te betrekken bij oplossingen die die veranderingen moeten opvangen.

 Zaaien in het buitengebied 

In Nederlandse grasakkers zijn de plantensoorten op een hand te tellen en slechts zo'n 2% tot 3% zijn nog enigzins bloemrijk! Bij zaaien in het buitengebied gaat het primair over natuurontwikkeling; onder andere de aanleg van bloemrijke dijken en kruiden- en faunarijke graslanden. Hierbij spelen provinciale natuurbeheerplannen een belangrijke rol.

Voor de inbreng van wilde bloemenzaden in het  buitengebied is tijdig anticiperen en overleg, gedegen onderzoek (naar bijvoorbeeld de lokale zaadbank, de waterhuishouding, grondsoorten en zaadbronnen) van essentieel belang.

Hiervoor zijn speciaalmengsel nodig die zijn toegespitst op de gebiedseigen flora. Het kan zelfs wenselijk zijn

beschikbare zaadbronnen in de directe omgeving te gebruiken. Zie ook het voorbeeld 'Maasheggen'.

Boek 'Planten van hier' 

Het inspirerend en rijk geïllustreerde boek ‘Planten van hier’ (264 pagina’s) wil in woord en beeld de verbinding tussen mens en planten laten zien; de lezers laten beseffen dat zij een onlosmakelijk onderdeel van een groter geheel zijn en dat hun handelen invloed heeft op dit grotere geheel, ook in hun directe eigen omgeving. De activiteiten die in dit boek worden beschreven, kennen dan ook een achtergrond waarin de verbintenis van oorspronkelijke inheemse flora en fauna met mensen de basis vormt voor een duurzame leefomgeving. In het bijzonder gaat onze aandacht uit naar de flora, oftewel de aanleg, het beheer en het behoud van kruidenrijke vegetaties in het verstedelijkende landschap. Dit is het landschap waar de meeste mensen wonen en waar de menselijke activiteiten de boventoon voeren.

Meer informatie over dit bijzondere boek is te vinden op www.plantenvanhier.nl.